ПИШИТЕ, ЯЗЫГЫЗ:
- содержание 
- тех.вопросы
© Copyright,
2000-2021
МТСС, ФРМ-FMP
Татароведение 
|
|
ТАТАРСКИЙ ЯЗЫК (интенсивный курс) УНќИДЕНЧЕ ДђРЕС
Исђнмесез! Хђерле кљн! Продолжаем изучение темы “Здоровье”.
а) — Мин сђламђт. ђ син? — Мин дђ сђламђт.
ђ) — Айрат сђламђтме? — Юк, ул авыру.
б) — Алмаз авырумы? — Юк, авыру тњгел. Ул хђзер сђламђт.
в) — Гаилђгездђ авыру кеше бармы? — Юк. Без — сђламђт.
г) — Сђламђтлек — зур байлык. — ђйе. Дљрес.
д) — Сђламђтлек љчен нђрсђ кирђк? — Књп нђрсђ кирђк. Беренчедђн, акча кирђк. Икенчедђн, кешегђ физкультура-спорт кирђк. љченчедђн, витаминнар кирђк.
е) — Йљрђгећ сђламђтме? — ђлбђттђ, сђламђт!
ж) — Артурныћ йљрђге авыртамы? — Юк, авыртмый. Артур сђламђт.
ќ) — Йљрђккђ нинди дару кирђк? — Валидол, корвалол, нитроглицерин кирђк.
з) — Бу апаныћ йљрђге авырта. Синдђ валидол юкмы? — Бар, бар! Мђ!
и) — Ой, эчем авырта! — Нђрсђ булды? — Балык ашадым, су эчтем...
к) — Ашказаныћ сђламђтме? — Хђзер сђламђт.
л) — Абыйныћ ашказаны авырта. — Табибка бардымы? — ђйе.
м) — Ашказаны авырткач, мин табибка бардым. — Ул сића нинди дару бирде? — Фистал.
н) — ђбинећ — ревматизм, сљяклђре сызлый. — Даруы бармы? — Бар. Лђкин ул эчми.
ћ) — Мин бњген хастаханђгђ бардым. — Кайчан? — Иртђн. Кан бирдем.
о) — Кан анализы яхшымы? — Яхшы.
љ) — Артур, синећ кан группасы ничђнче? — Беренче. ђ синеке? — љченче.
п) — Алсуныћ гђњдђсе матур, ђйеме? — ђйе. Бик матур.
р) — Маратныћ буе — 175 см. ђ синеке? — Минеке — 180 см.
с) — Син ничђ кило? — 75 кило. — ђ гђњдђћ зуррак.
а) — Камил, мин поликлиникага барам. Озак булам. — Ярый. Анда чиратмы? — ђйе. Кеше књп. Чират зур.
ђ) — Сез чираттамы? — ђйе. — Мин — сезнећ арттан. — Ярый.
б) — Сезне врач карадымы? — ђйе, карады. — Ничек? — Начар тњгел.
в) — Бњген теге врач карыймы? — Кем? — Профессор Медведев. — Юк. Ул командировкада.
г) — Сез мине яхшы ишетђсезме? — ђ? — Сез мине ишетђсезме? — ђ? — Мине ишетђсезме? — ђйе.
д) — Безнећ ђби начар ишетђ. — Безнећ бабай начар ишетђ. — Кызык!
е) — Син ишеттећме, безнећ Америкадан бер туганыбыз кайтты? — Кем ул? — Син аны белмисећ. Ул — бабайныћ энесе. Књптђн Америкада яши.
ж) — Рљстђм, син ишеттећме, Казанда метро була. — ђйе.
ќ) — ђбинећ књзе яхшы књрђме? — Начар. — Књзлеге бармы? — Бар. — Нинди? — Плюс биш.
з) — Син мине књрђсећме? — Књрђм. — Минем куртканы књрђсећме? — Књрђм. Кызыл. — Юк, кызыл тњгел. Кара! — Кызык!
и) — Син кичђ Артурны књрдећме? — Юк, Артур Петербургта бит. Кайткач, књрђм.
к) — Мансур, бабайныћ хђтере яхшымы? — ђле яхшы. Књп нђрсђ хђтерли.
л) — Галия ханым, менђ Сезгђ бер китап. — Нинди? — "Хђтер китабы". Бу китап сезгђ танышмы? — Беренче књрђм. Рђхмђт.
м) — Азат ђфђнде, гафу итегез, Сез мине хђтерлисезме? — Юк бит. Гафу итегез, сез кем буласыз? — Мин сезнећ укучыгыз — Руслан Арсланов булам. Мин хђзер укытучы. Татар теле укытам. — О, бик яхшы. Хђзер хђтерлим.
а) — Азат, синећ ялыћ кайчан? — Быел ял юк. — Ник? — Мин ќђен эшлим.
ђ) — Алсу, ялга быел кая барасыћ? — Авылга кайтам. ђ син? — Мин Кипрга барам.
б) — Быел кемнђр ялга бара? — Безнећ кызлар бармый. — Ник? — Эшлђре књп.
в) — Кем ял итђргђ ярата? — Азат, Артур, Рљстђм. — Кем яратмый? — Фђридђ апа.
г) — Ял итђргђ кая барасыћ? — Белмим ђле. — Авылга кайтасыћмы? — Юк, мића санаторий кирђк. — Санаторий сњзенећ татарчасы бармы? — Бар. Шифаханђ. — Кызык: ашханђ, хастаханђ, чђйханђ, даруханђ...
н) — Гљмбђ яратасыћмы? — Яратам. Бђрђћге белђн.
ћ) — Базарда гљмбђ бармы? — Бик књп. Быел яћгыр књп бит.
о) — Бу гљмбђлђрне ќыйма. Агулы. — Ой, шулаймыни? Рђхмђт.
љ) — Быел гљмбђ ќыйдыгызмы? — Быел гљмбђ булмады. ќыймадык.
п) — Камада балык бармы? — Бар. — Балык тотасызмы? — ђйе. Бераз. Књп ярамый.
р) — Балык тоткач, су коенасызмы? — Мића су коенырга ярамый.
с) — Руслан йљзђме? — Йљзђ, бик яхшы йљзђ. ђ син? — Мин дђ йљзђм, лђкин яхшы тњгел. т) — Син спорт белђн шљгыльлђнђсећме? — ђйе. Лђкин вакыт аз. ђ син? — Мин шљгыльлђнђм. Мин секциягђ йљрим. Иртђн гимнастика ясыйм.
у) — Син нинди секциягђ йљрисећ? — Мин каратэга йљрим! — Яхшы!
њ) — Кызлар, без бњген ял итђбез, телевизор карыйбыз, музыка тыћлыйбыз. Ярыймы? — Телевизор карагач, урамга ял итђргђ чыгабызмы? — Ял да ял! Ярар инде, чыгабыз.
ф) — Артур, кич белђн вакытыћ бармы? — Бар. Нигђ? — Минем стадионга билетым бар. Футбол була. — Кемнђр уйный? — Ай, белмим. Лђкин яхшы футбол карыйбыз.
-асы/-ђсе килђ, -ыйсы/-исе килђ хочется что-то делать Эта форма выражает желание. К первому глаголу могут присоединяться аффиксы принадлежности I, II, III лица единственного и множественного чисел. Аффикс отрицания в форме -м добавляется ко второму компоненту.
Единственное число
а) — Минем театрга барасым килђ. — Кая? — Балетка.
ђ) — Синећ театрга барасыћ килђме? — Бик барасым килђ, лђкин вакыт юк.
б) — Сашаныћ стадионга барасы килђме? — Белмим. Сора!
в) — Дустымныћ Мђскђњгђ китђсе килђ. Билетлар юк. — Мића да китђргђ кирђк! Начар!
г) — Роза, синећ бу газетны укыйсыћ килђме? — Нђрсђ турында? — Артистлар турында. — Ярый. Бир. Укыйм.
д) — Кызлар, минем бик яхшы бер фирмада эшлисем килђ. — ђ минем авылга кайтасым килђ. Укытучы буласым килђ.
е) — Марат, телевизор карыйсыћ килђме? — Юк, карыйсым килми.
ж) — Бу китапны укыйсыћ килђме? — Юк, књзем авырта, укыйсым килми.
ќ) — Руслан, шахмат уйныйсыћ килђме? — Уйныйсым килђ, лђкин вакытым юк.
з) — Марат, су коенасыћ килђме? — Юк, коенасым килми. Су салкын бит. Кояш юк ђле.
и) — Гљмбђ ќыярга барасыћ килђме? — Гљмбђ бармыни? — ђйе. Књп.
к) — Камил, чана шуасыћ килђме? — Чанам юк. Шуасым килђ. — Мђ, бирђм, шу! — Рђхмђт.
л) — Ринат, гљбђдия ашыйсыћ килђме? — Ашыйсым килђ. Бик яратам. Кем пешерђ? — Кђримђ апа. — О-о-о, ашыйм!
м) — ђби, чђй эчђсећ килђме? — Эчђсем килђ, кызым. — ђби, сљт белђнме? — Юк, лимон белђн. Множественное число
бар-асы-быз бар-асы-гыз килђ (килми) бар-асы-лары эч-ђсе-без эч-ђсе-гез килђ (килми) эч-ђсе-лђре
а) — Галия ханым, театрга барасыгыз килђме? — Барасым килђ, ђлбђттђ. Лђкин билетым юк. — Мин Сезгђ бирђм. Рђхим итегез! — Рђхмђт.
ђ) — ђби, чђй эчђсегез килђме? — Ярый, улым. Эчђм. — Нђрсђ белђн эчђсегез килђ? — Сљт белђн. — Рђхим итегез, ђби. — Рђхмђт, улым.
б) — Азатларныћ Уфага барасылары килђме? — Барасылары килђ.
в) — Сезнећ бу китапны укыйсыгыз килђме? — Укыйсым килђ, лђкин миндђ ул китап юк бит. — Рђхим итегез! Мђгез! — Рђхмђт.
г) — Чђй эчђсегез килмиме? — Юк, рђхмђт.
д) — Ашыйсыгыз килмиме? — Ашыйсым да килми. Рђхмђт.
е) — Татар теле љйрђнђсегез килмиме? — Бик љйрђнђсем килђ. Лђкин кайда — белмим. — Университетта.
ж) — Татар музыкасы тыћлыйсыгыз килмиме? — Килђ. Мин музыка тыћларга яратам.
ќ) — Шулпа ашыйсыгыз килмиме? — Рђхмђт. Мљмкин. — Рђхим итегез!
-асы/-ђсе, -ыйсы/-исе + бар (юк) Эта форма выражает предстоящую необходимость что-то делать или не делать. Глагол принимает аффиксы I, II, III лица принадлежности единственного и множественного чисел.
а) — Минем сезгђ рђхмђт ђйтђсем бар. — Ни љчен? — Хђтерлисезме, Сез мића бер китап бирдегез. Ул мића бик кирђк булды. Зур рђхмђт Сезгђ. — Ярый, мин бик шат.
ђ) — Минем быел санаторийга барасым бар. — Сез авырыйсызмы? — Юк, авырмыйм, ял итђргђ барам.
б) — Минем Маргаретега хат язасым бар. — Кем ул? — Ул Берлинда яши. Университетта эшли. Татар теле љйрђтђ. — О-о-о! Кызык!
в) — Алсу, бњген безгђ туганнар килђ. Минем љчпочмак пешерђсем бар. Эшем књп. Безгђ кер ђле, яме! — Ярар, Галия апа, хђзер керђм.
г) — Айрат, синећ конференциядђ доклад сљйлисећ бармы? — Минем доклад сљйлисем юк, ђ Русланныћ сљйлисе бар. — Темасы ничек? — Ой, мин аћламыйм.
д) — Камил, бњген тљрек теле љйрђнђсећ бармы? — Тљрек теле љйрђнђсем юк, тљрекчђ мин яхшы сљйлђшђм, яхшы укыйм, яхшы язам. Минем инглизчђ љйрђнђсем бар. ђ синећ нинди тел љйрђнђсећ бар? — Минем кытай теле љйрђнђсем бар. — Ой-ой-ой! Син кытай теле љйрђнђсећме? — ђйе. Университетта кытай теле дђ љйрђтђлђр.
1. Тђрќемђ итегез:
2. Татарча языгыз:
3. ќавап бирегез: — Артур сђламђтме? — Йљрђге авыртмыймы? — ђниећнећ башы авыртамы? — Кемнећ ашказаны авырта? — Сезгђ нинди дарулар кирђк? — Маратныћ буе ничђ сантиметр? — Сез ничђ килограмм? — Поликлиникада чират бармы? — Сез мине ишетђсезме? — ђбинећ књзе яхшы књрђме? — Кичђ сез Маратны књрдегезме? — Бабайныћ хђтере яхшымы? — Быел ял ничек булды? — Быел Сез кайда ял иттегез? — Былтыр алар кайда ял иттелђр? — Марат шахмат уйныймы? — Син урманда гљмбђ ќыйдыћмы? — Урманда гљмбђ књпме? — Марат спорт белђн шљгыльлђнђме? — Кышын Сез чаћгыда йљрисезме? — ќђен су коенасызмы? — Камил чана шуарга яратамы? — "Тимераяк" русча ничек була? — Азат шахмат уйныймы? — Быел укучылар хоккей уйнадылармы? — Маратныћ футбол уйныйсы килђме? — Алсуныћ музыка тыћлыйсы килђме? — Сезнећ ашыйсыгыз килђме? — Чђй эчђсегез килђме? — Мђскђњгђ барасыгыз килђме? — Аныћ шахмат уйныйсы килђме? — Татар теле љйрђнђсегез килђме? — Синећ бњген кая барасыћ бар? — Сезнећ нђрсђ эшлисегез бар? — Аныћ нђрсђ язасы бар? — Маратныћ кич белђн кая китђсе бар?
4. Мђкальне тђрќемђ итегез џђм ятлагыз: Эш беткђч, уйнарга ярый. Коммуникатив биремнђр. 1. Спросите у бабушки о ее здоровье. 2. Спросите у дедушки Гафара, не болит ли у него сердце. 3. Спросите у Галии ханум, не болит ли у нее желудок. 4. Узнайте, какая у Азата температура. 5. Спросите у Анаса, какая у него группа крови. 6. Спросите у Альфии, какой у нее рост. 7. Спросите у Азата, есть ли в поликлинике очередь. 8. Узнайте у бабушки, хорошо ли она слышит. 9. Спросите у друга, какими видами спорта он занимается. 10. Спросите знакомую, как она проводит лето. 11. Спросите Айрата, куда он едет отдыхать в этом году. 12. Скажите, куда Вы хотите (желаете) поехать летом. 13. Скажите, что Вы хотите кушать. 14. Ответьте, что Вы хотите пить. 15. Скажите, куда Вам надо идти сегодня вечером. 16. Спросите у Артура, что ему надо написать. 17. Спросите профессора Закирова, когда ему надо делать доклад. 18. Узнайте у друзей, что им необходимо прочитать к экзамену. 19. Поинтересуйтесь, любит ли ваш друг играть в теннис. 20. Спросите друга, что он делал вчера. Дђрес бетте. Сау булыгыз. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
БИРЕМНђР
Поиск по сайту:
Ссылка на mtss.ru обязательна
при использовании
материалов сайта !
|
|
|